1995 - 1996
1995 - 1996 wordt wat de H0 nieuwtjes van Pola betreft gekenmerkt door de heruitgave van oudere modellen. Maar liefst 26 nieuwe bouwdozen en heruitgaves worden gepresenteerd.
Voor het inrichten van H0-kantoren, winkels en woonhuizen is het interieursetje nr. 109 bedoeld. In het setje zijn ook extra plastic wanden bijgesloten.
Een oude bekende is de De stadtturm nr. 130. Het is een heruitgave van de toren die in 1983 is uitgebracht onder nr. 152. Aan weerszijden van het verouderde poortgebouw bevinden zich resten van een dikke stadsmuur met weergang en borstwering. Het blijft een mooi item om een stad verder mee aan de kleden.
In de jaren vijftig kostte een liter benzine 30 Pfenning, althans volgens de prijslijst van het Aral-pompstation "Hesselbach" nr. 131. Door twee woonhuizen en een garage te groeperen, heeft Pola een klein diorama in H0 gecreëerd. De twee woonhuizen met trapgevels maakten al eerder deel uit van het Pola-programma en ook in de werkplaats herkennen we een oude bekende. Door echter de gevels wat anders in te delen is een leuk geheel ontstaan, dat mede dankzij een Hanomag bestelauto van Brekina met exclusieve opschriften als Meister-Modell kan worden aangemerkt. Dat de winkel van het pompstation kan worden ingericht is niet op de bouwtekening aangegeven, maar in de bouwdoos zijn hiervoor wel de nodige attributen en verlichting aanwezig.
Het Eckhaus nr. 174 is een interessant gebouw dat we niet vaak tegenkomen.
Een typisch kantoorgebouw uit de jaren '20 is het belastingkantoor (nr. 197) waarmee Pola zijn modelspoorders nu ook in hun hobby lastig valt. Dankzij de bouwstijl is het gebouw ook voor vele andere doeleinden toe te passen, zoals een postkantoor, telefooncentrale of school. De bijgeleverde gordijnen kunnen beter worden weggelaten om het karakter van een zakelijk gebouw niet te verstoren. Desgewenst kan het gebouw worden voorzien van een van de eerder verschenen interieursetjes.
Het Geisterhaus nr 198 is een bijzondere variatie van het 'Exclusiv Modell' Unternehmervilla nr. 822.
Met de toevoeging van het 'Spezial-Modell' nr. 401 van de gasfabriek naar voorbeeld van de fabriek in Schweinfurt is het complex compleet. Gebouw nr. 401, waarin de kolen wordt vergast, wordt compleet geleverd met Brekina vrachtauto en de cokesbunker met stortinstallatie. Het gebouw bevat behalve de gewone zaken zoals te openen deuren en verweerde muren gedeeltelijk met de hand geschilderde details en andere toebehoren. De vermelde verlichting ontbreekt, maar niet de Brekina-vrachtauto met aanhanger en exclusieve opschriften 'Gaswerk Stadt Schweinfurt'. In tegenstelling tot de Pola 'Exclusiv-Modellen' zijn de 'Special-Modelle' niet eenmalig. Het is een zeer attractief gebouw dat ook voor andere fabriekscomplexen is te gebruiken. De cokes, het residu van de ontgaste kolen, kan worden gekoeld in een speciale bunker met stortinstallatie (nr. 851). Het bijgebouw is wat klein uitgevallen, waardoor het alleen geschikt is voor afvoer van de cokes per auto. Als aanvulling op de gasfabriek kunnen de lange schoorsteen (nr. 855) en een of meer gashouders (nr. 854) worden bijgeplaatst. Opschriften voor de schoorsteen worden meegeleverd bij het fabrieksgebouw.
Het Norddeutsches Haus nr. 539 is een typische representant van de Noord-Duitse bouwstijl.
Op veel plaatsen in de uiterwaarden van onze grote rivieren zijn nog steenfabrieken te vinden. Deze vorm van industrie is op de modelspoorbaan na te bootsen met steenfabriek nr. 616, al staat het voorbeeld dat Pola koos in de directe omgeving van Rothhausen. Hetzelfde model verscheen al in 1967 onder de naam Quick, een zusterbedrijf van Pola, en werd eind jaren tachtig uit productie genomen. Het opnieuw uitgebrachte model is voor een deel aangepast. Zo stelde het model uit 1967 een bouwval voor en is de huidige steenfabriek geheel in bedrijf. Voor het vervoer van de met zorg geproduceerde steneni een Brekina-vrachtauto bijgesloten, voorzien van exclusieve opschriften. Het bouwpakket past goed, maar heeft niet die doordachte constructie die we van de huidige producten gewend zijn. Hierdoor is meer vaardigheid bij het bouwen nodig.
Loodsen kennen we meestal als onderkomen voor lokomotieven. Op de modelbaan zien we ze meestal halfrond en liefst met een draaischijf. Ook rijtuigen vragen onderhoud en in H0 kan dat nu in de lange rijtuigwerkplaats Freilassing nr. 674. De loods heeft drie opstelsporen en is samengesteld uit dezelfde onderdelen als de eerder verschenen halfronde lokloods van Pola. In de praktijk werd dit type loods ook gebruikt voor het onder dak zetten van lokomotieven, die dan uiteraard achter elkaar werden opgesteld.
Het gebogen viaduct nr. 624 is in de catalogus opgenomen als "Meister-Modell" maar nooit als zodanig uitgebracht.
Nog net voor het einde van 1994 lag het bouwpakket van de watertoren nr. 673 in de winkels. Onder het voorwendsel van de goede sint of de kerstman zal dan ook menig modelspoorder dit kolossale gebouw hebben aangeschaft. De watertoren is gecombineerd met een dienstgebouw voor het lokpersoneel dat in afwachting van de volgende dienst hier gelegenheid vindt zich te wassen en te overnachten. Het dominante gebouw vraagt de nodige ruimte op de baan. De onderdelen passen bijzonder goed, vooral voor de nokpannen verdienen de constructeurs van Pola een compliment.
Een inkeping zorgt ervoor dat deze pannen niet op de nok, maar er echt overheen liggen. Enige verbetering vraagt de bouwtekening, vooral wat betreft de volgorde. Uit de tekening blijkt niet duidelijk hoe met name het tussengebouw op zijn plaats moet komen. En met het oog op het wegwerken van de naden kunnen de steenstroken voor de sokkel beter pas worden aangebracht als alle geveldelen aan elkaar zijn gelijmd. Aan het grote aantal extra onderdelen zijn we bij de bouwpakketten van Pola al gewend. Dit bouwpakket bevat voldoende onderdelen om de watertoren en het dienstgebouw als twee afzonderlijke gebouwen te construeren. Een aantrekkelijke bijkomstigheid indien er niet voldoende plaats is om het complete gebouw een plaats op de modelspoorbaan te geven.
Het Bus-Depot nr. 678 is een verkleinde en aangepaste versie van het Strassenbahndepot 'Dresden" nr. 675. Een mooi en statig gebouw waar de stadsbussen terecht kunnen voor onderhoud, reparatie en stalling.
Finkenberg is de naam die op het kleine baanwachtershuisje nr. 707 staat dat vast wel ergens op de modelbaan een plaatsje kan vinden. Toepassingen: bij een overweg of als wisselwachtershuisje.
Ook de Nederlandse pakhuizen gaan hun tweede leven in, maar nu verbouwd tot woonhuis zoals ze veelvuldig in Amsterdam, Groningen en andere steden voorkomen. Speciaal voor dit doel werd de begane grond aangepast en voorzien van een klassieke dubbele voordeur. Jammer dat de grote dichte deuren op de verdiepingen zijn vervangen door nogal Duits aandoende kleinere openslaande balkondeuren. De indruk van een gerenoveerd pand was beslist beter getroffen indien zowel de voordeur als de ramen wat moderner waren uitgevoerd.
Een oude bekende is de Bauernhof nr. 819. De boerderij bestaat uit een gedeeltelijk in vakwerk uitgevoerd woonhuis, een houten schuur en een stal. Het erf wordt omringd door een muur.
In gebieden waar nog geen (stads)gas beschikbaar is, is men aangewezen op stookolie. Voor de H0-bevolking is dit nu verkrijgbaar bij het BayWa-oliedepot. Ook hier een opmerking over de bouwvolgorde. Het bespaart u veel gehannes als eerst de ketels worden geplaatst, dan het hek plus platform en tenslotte het gebouwtje en de pompen.
Niet in de laatste plaats door de twee grote vlaggen is het Baywa-kantoorgebouw, nr. 849, een opvallend object. De basis van dit gebouw wordt door het bekende station Neufeld gevormd. Door het toepassen van andere kleuren en toebehoren heeft het gebouw een heel eigen karakter gekregen. Dat voor dit gebouw gebruik is gemaakt van bestaande componenten blijkt uit de grote hoeveelheid onderdelen die over zijn.
Nog een nakomer wat betreft de Pola-gasfabriek, inmiddels al uitgegroeid tot een groot complex. Met bouwdoos nr. 857 kan een model van een zogenaamde gasreiniger gebouwd worden. In deze installatie werd het gas ontdaan van ongerechtigheden, meestal teerproducten. De bijproducten kunnen worden opgeslagen in een van de drie bijgeleverde bovengrondse opslagtanks. Vaak verdwenen de bijproducten in de grond, want in veel steden zit men nu nog met zwaar verontreinigde grond op de plaatsen waar deze installatie stond. Bij het gebouw hoort een kraan die gebruikt werd voor het transport van de diverse chemicaliën. De zijwanden en dakplaten bestaan uit twee delen waarvan de naden volgens de bouwtekening alle op een lijn komen. Voor een stevige constructie is het beter om de naden te laten verspringen. Een nog sterkere constructie kan worden gecreëerd door een extra tussenmuur te maken en deze ter hoogte van de naden overdwars in het gebouw te plaatsen.
In verhouding met de watertoren is de montage van het kantoorgebouw voor de gasfabriek en het fabrieksgebouw waar de onzuivere benzeen dat vrijkomt bij het vergassen wordt afgescheiden, een kwestie van 'Shake the Box'. Beide gebouwen zijn oude bekenden in een vernieuwd jasje. De subtiele vervuiling is juist voldoende om de voegen mooi naar voren te laten komen. Bij het kantoorgebouw krijgt u nog verlichting, een fietsenstalling en een afvalcontainer. In tegenstelling tot de aanwijzingen in de bouwbeschrijving zijn de boeiboorden wel aangebracht. Ook het laadperron van het benzeengebouwtje is verder afgewerkt dan de beschrijving aangeeft. De onderdelen zijn bijgesloten en het gebouw wint ermee aan detaillering. Gezien de omvang van de doos kan de inhoud van het afrastering voor de gasfabriek wat tegen vallen. Toch meet het smeedijzeren hekwerk totaal 180 cm exclusief drie poorten van elk 8 cm. Wat zeker niet tegenvalt, is de kwaliteit. Het is onvoorstelbaar hoe fijn dit plastic hek is uitgevoerd, een resultaat dat nog nauwelijks door messing etswerk is te verbeteren. We zijn dan ook blij dat Pola dit hekwerk nu ook los verkoopt.
De getoonde Nederlandse modellen zjin erg mooi. Het Amsterdamse pakhuis is nu omgebouwd tot appartementengebouw. Nog een model van het vroegere Quick is de wipmolen. Dit model naar een voorbeeld bij Oegstgeest wordt in een combinatie set met de bekende Zaanse huisjes geleverd. Voor deze set kregen de wanden van de huisjes pastelkleuren en wat minder ornamenten. Het geheel vormt een karakteristiek diorama. Alhoewel de "Zaanse Schans" set geen "Meister-Modell" is heb ik hem toch opgenomen in het overzicht gezien het belang voor de bouwers van een Hollandse modelspoorbaan.
109 - Stockwerk-Einschübe
Twee verschillende inschuif decoraties voor de inrichting van een verdieping in een huis. Deze kunnen in alle stadshuizen van Pola geplaatst worden. De eerste is een ingericht kantoor. De tweede is een ingerichte woonkamer en keuken. Compleet met behang en meubilair. Deze set is in de catalogus 1995/1996 opgenomen als zijnde geen Meister-Modell terwijl dit wel is aangegeven op de doos.
130 - Stadtturm
Imposante stadspoort met resten van de voormalige stadsmuur. De poorttoren wordt door een schijnwerper verlicht. Deze set is al eerder uitgebracht in 1983 onder nummer 152 in een iets andere samenstelling.
131 - Tankstelle Hesselbach
Kleine stads-autoreparatiewerkplaats met kleine aangebouwde werkplaats en verkoopruimte zoals je die in de vijftiger jaren veelvuldig tegenkwam. Bij het model worden benzinepompen en een Brekina werkplaatswagen met speciale opdruk meegeleverd.
240 x 237 x 137 mm
174 - Eckhaus
Stadshuis met drie verdiepingen en een hoekerker met balkon in de architectonische stijl uit het begin van de twintigste eeuw. De ingang tot het huis bevindt zich aan de achterkant. De verpakking geeft niet aan dat het hier om een "Meister-Modell" gaat.
210 x 156 x 185 mm
197 - Hauptzollamt
Typisch administratiekantoor met schilddak uit de jaren twintig, nog vaak te zien in Europa. De buitenkant is zeer versierd.
272 x 176 x 120 mm
198 - Geisterhaus
Nu wordt het eng. In het spookhuis verspreidt de rusteloze geest van Polania angst en terreur. Vervallen vila uit de Wilhelminische tijd met scheve luiken en gedeeltelijk dichgetimmerde ramen. Alle onderdelen zijn sterk verweerd. De schoorsteen op het dak is ingestort en in de toren flikkert een griezelig rood licht.
200 x 217 x 215 mm
401 - Ofenhaus Schweinfurt Gaswerk - POLA-Special
Het tweede model in de POLA-Special reeks. In het ovenhuis van de gasfabriek wordt de geleverde mengkolen ontgast in ontgassingsovens. Het ruwe steenkoolgas dat hierdoor ontstaat wordt opgevangen en vervolgens verder behandeld. De gloeiende cokes die vanuit de vergassingsruimte wordt getransporteerd, wordt met water geblust. Via de blustoren wordt de waterdamp afgevoerd. Het model toont alle eenheden die nodig zijn voor de gaswinning. De blustoren wordt meegeleverd, evenals een Brekina vrachtwagen met oplegger met speciale opdruk voor het vervoer van kolen. De belettering van de schoorsteen (art, 855, niet inbegrepen in de set) en een zakje kolen zijn inbegrepen. Op de verpakking is aangegeven dat er ook verlichting aanwezig is, maar dat is onjuist. Op de onderdelenlijst is deze niet opgenomen.
300 x 165 x 220 mm
539 - Norddeutsches Haus
Geklinkerde halfvrijstaande woning met dakkapel, schilddak en erker. Het tuinhek is inbegrepen in de set.
177 x 118 x 111 mm
674 - Wagenbauhalle "Freilassing"
Voor inspectie en onderhoud van treinstellen en passaggiersrijtuigen bevindt zich bij grotere spoorwegremises naast de locomotiefloods ook een zogenaamde wagonbouwhal. Als de ruimte beperkt was, stonden in dergelijke hallen ook locomotieven achter elkaar geparkeerd. Het model is naar wens uit te breiden. De spoorhartafstand bedraagt 58 mm en is daardoor geschikt voor aansluiting op de BRAWA Schiebebuhne. Aan beide zijden beweegbare poorten met doorrijmogelijkheden. Om een vlakke vloer in de hal te garanderen, worden vulstukken voor de rails meegeleverd.
175 x 700 x 125 mm
616 - Ziegelei "Roth"
In deze steenfabriek worden de oude stijl rode keramische dakpannen geproduceerd. Hier worden de bakstenen nog liefdevol met de hand gemaakt en gebakken. Het voorbeeld van deze steenfabriek staat in de directe omgeving van de firma Pola. Het model wordt geleverd met tal van accessoires zoals zakken, stapels stenen, schoppen enz. Evenals een vrachtwagen van Brekina met speciale bedrukking en laadgoed.
315 x 240 x 245 mm
624 - Viaduct gebogen
Viaduct op breuksteenmuur, gebogen. Radius 357 mm. Alhoewel deze set in de catalogus is opgenomen als "Meister-Modell" heb ik hem nog nooit in de "Meister-Modell" verpakking aangetroffen.
205 x 63 x 63 mm
673 - Wasserturm mit Sozialgebäude
Statige, natuurgetrouwe watertoren met aangebouwde waterkraan voor het vullen van de locomotieven. Aangebouwd gebouw met kantine en overnachtingsmogelijkheid. Er wordt een fietsenstandaard met bedrijfsfietsen meegeleverd.
360 x 160 x 320 mm
678 - Bus-Depot
Het bus depot kan door zijn modulaire bouw gemakkelijk vergroot worden in de lengte en in de breedte. De toegangspoorten zijn beweegbaar.
262 x215 x 123 mm
707 - Bahnwarterhaus "Finkenberg"
Klein seinwachtershuisje, zoals je dat overal kunt vinden. Entree met overdekte veranda. Het model dient opgesteld te worden op de open route met seinen of zonder seinen als wisselwachtershuisje.
170 x 120 x 90 mm
750 - Speicherwohnhaus "de Vollharding"
Havenopslagplaaats omgebouwd tot woongebouw. Het voorbeeld van dit model staat in Amsterdam
142 x 90 x 226
818 - Grenzkontrollstelle
Grenscontrolepunt met beweegbare slagbomen. Decoratiebladen met de typische borden en vlaggen van verschillende landen worden meegeleverd.
150 x 260 x 120 mm
819 - Bauernhof
Complete boerderij met woonhuis, schuur en tractorschuur. Het model is omgeven door een binnenplaatsmuur. Talrijke typische accessoires zoals schoppen, kruiwagens en voerzakken enz. zijn bij de set inbegrepen. In 1988 zagen we dit model al als exclusiv modell Waldschanke Forsthaus, nr. 821. Ook onder nr. 810 zagen we deze boerderij eerder voorbijkomen
280 x 190 x 113 mm
848 - BayWa-Öllager
Deze set bestaat uit drie olietanks met pompen en een klein kantoortje.
216 x 160 x 70 mm
849 - BayWa-Verwaltung
Een sfeervol administratief gebouw met verkoopruimten. Compleet met twee vlaggenmasten en vlaggen.
195 x 185 x 135 mm
850 - Industriezaun mit Tor und Pforte
Smeedijzeren industriehek met poort en personeningang. Past goed bij alle Pola gebouwen.
851 - Kokserei
In de gesloten bunker wordt de koude cokes gebroken, gezeefd om te worden gemengd met zand. Vervolgens wordt de koude cokes van de blustoren met de speciale lift naar in de verdeelwagens geladen.
852 - Benzolabscheidung
Vervolgens wordt het gas ontgift in de ontgiftingsinstallatie. Daarna wordt het benzeen afgescheiden. Elke vierkante meter koolstofgas bevat 25 gram benzeen. Bij het benzeenscheidingsproces wordt het benzeen met teerolie uit het gas gewassen, omdat benzeen als brandstof een hogere waarde heeft dan de verwarmingswaarde van het gas met een hoog aandeel benzeen. De verhitte teerolie scheidt de benzeen af en wordt in de koeltoren afgekoeld, om het vervolgens opnieuw aan het kringloopproces toe te voegen. Het gas wordt via de gasmeter naar de opslagtank geleidt.
155 x 116 x 80 mm
853 - Verwaltung Schweinfurter Gaswerk
Uiteraard mag een administratiegebouw voor de gasfabriek niet ontbreken. Hier bevinden zich de kantoren en sociale ruimtes. Het model wordt geleverd met een fietsenstalling en afvalcontainers.
240 x 140 x 130 mm
856 - Schwefelreinigung
Het gas komt via een nakoeler het zwavelreinigingssysteem binnen. Eerst wordt de ammoniak die zich in het gas bevindt, met water uit het gas gewassen. Om de waterstofsulfide uit het gas te verwijderen, wordt het gas door lagen ijzeroxidehydraat geleid (droogreiniging). Hierdoor ontstaat water en ijzersulfide. Het Pola model heeft drie opslagtanks bijgeleverd voor de in de gaswasser gewonnen producten (Teer, vloeibaar gas, Benzeen).
185 x 100 x 169 mm
857 - Gaswäscher
Vanuit het ovenhuis bereikt het gas via een voorkoeler de gaswasser met behulp van een gasafzuiginrichting. In de gaswasser wordt het gas van verdere verontreiningingen bevrijd. Enerzijds wordt het gas in de teerafscheider (Theissen centrifugaalwasser) bevrijdt van restteer. Aan de andere kant is er naftaleen, dat door antraceenolie (verkregen uit teer) uit het gas in de wasser wordt geabsorbeerd. Bij het Pola model bevindt zich een kleine kraan op het dak van de aanbouw zodat de waselementen voorbeeldgetrouw vervangen kunnen worden.
110 x110 x 108 mm
2059 - Mühlenviertel "Zaanse Schans"
Noordelijke dorpsset bestaande uit twee kleine woonhuizen en een windmolen.
2x 118 x 114 x 124 mm
125 x 85 x 180 mm
